Bil ki, Oruç İslâm’ın şartlarından biridir. Peygamber Efendimiz buyurmuştur: “Allah buyurur ki, her iyiliğe on mislinden yedi yüz misline kadar mükâfat verilir. Fakat oruç bana mahsustur, onun mükâfatını ben vereceğim.” Allah buyurur: “Kendi arzularına sabredenlerin mükâfatı hesapsız verilir.” (Zümer/10)
Peygamberimiz buyurdu ki: “Sabır îmanın yarısıdır. Oruç da sabrın yarısıdır.” Yine buyurdu ki: “Oruçluların ağızlarının kokusu Allah katında misk kokusundan daha güzeldir. Allah onların hakkında der ki: ‘Kulum yemesini içmesini, şehvetini benim için bıraktı. Onun mükâfatını da ancak Ben veririm.'”(Buharî, Kitap 30/2)
Peygamberimiz buyurdu ki: “Oruçlunun uykusu ibâdettir.” Ve buyurdu ki: “Ramazan ayı gelince, Cennet kapıları açılır Cehennem kapıları kapanır, şeytanlar zincirlere vurulur ve bir münadî der ki: Ey hayır yapmak isteyen, beri gel ki, hayırların zamanıdır. Ey kötülük yapmak isteyen, yürü git ki, senin zamanın değildir.
Orucun faziletine delil olarak şu yeter: Allah, bu ibâdeti kendi zâtına nispet edip: “Oruç bana mahsustur. Onun mükâfatını ben veririm.” buyurur. Her ne kadar bütün ibâdetler Allah’a mahsus ise de, orucun üstün fazileti için onun mükâfatının kendi zatına mahsus olduğunu tasrih buyurmuştur. Nitekim bütün âlem O’nun mülkü olduğu halde Kabe-i Muazzama’ı kendi zâtına nispet etmiştir.
Orucun iki hususiyeti
Orucun iki hususiyeti vardır. Onlar sebebiyle Allah’a nisbet edilmeye hak kazanmıştır.
Biri, orucun hakikati; orucu bozanları yapmamaktır. Oruç bâtınî bir iş olduğu için insanların nazarından gizlidir, ona riyâ karışamaz. Diğeri, Allah’ın düşmanı şeytandır. Onun ordusu ‘istekler’dir. Oruç, onun ordusunu kırar. Zira orucun hakikati arzuları terk etmektir.
Bunun için Peygamberimiz buyurdu ki: “Kan vücutta dolaştığı gibi, şeytan da insanın içinde dolaşır. Onun yolunu ancak oruçla daraltırsınız.” (Buhari, Müslim) Yine buyurur ki: “Oruç kalkandır.” Ve Hz. Aişe’ye buyurdu ki: “Ey Aişe, Cennet kapısını çalmaktan geri durma.” “Ne ile?” diye sordu. Peygamberimiz “Acıkmakla” buyurdu.
Peygamberimiz buyurdu ki: “İbâdetlerin kapısı oruçtur.” Bunu şunun için söylemiştir: Bütün ibâdetlerden alıkoyan arzu, isteklerdir. Açlık ise, bunları kırar.
İmam Gazali / Kimyâ-yı Saâdet – 1nci Cilt/İkinci Rükün/Altıncı Asıl